Stalen kabel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een stalen kabel, ook wel staalkabel genoemd, is een constructie van meerdere stalen draden die rond een kern zijn geslagen en dient voornamelijk om trekkrachten over te brengen bij toepassingen zoals hijswerk, liften en lieren.
Omschrijving
Een staalkabel is opgebouwd uit individuele stalen draden die samen een streng vormen. Meerdere van deze strengen worden vervolgens spiraalvormig rond een centrale kern geslagen om de uiteindelijke kabel te creëren. De kern kan bestaan uit touw, kunstvezel of staal, waarbij een staalkern over het algemeen zorgt voor meer kracht, terwijl een kern van vezel flexibeler is. De constructie van de kabel, oftewel de manier waarop de draden en strengen zijn gerangschikt, beïnvloedt de eigenschappen zoals flexibiliteit en breeksterkte. Er zijn talloze constructies mogelijk, aangeduid met cijfers zoals 7x7 of 7x19, waarbij het eerste cijfer het aantal strengen aangeeft en het tweede het aantal draden per streng. Meer draden in een constructie resulteren over het algemeen in een flexibelere kabel. Staalkabels worden breed ingezet in de bouw voor hijswerkzaamheden en het verankeren van constructies, maar ook in bruggen, kabelbanen en liften. De treksterkte van een staalkabel is afhankelijk van de sterkte van de strengen en de vullingsgraad van de kabel. Stalen kabels rekken of krimpen niet door luchtvochtigheid, maar wel door temperatuurverandering. Regelmatige inspectie op slijtage, corrosie en breuken is belangrijk voor het onderhoud, en smering kan de levensduur verlengen, behalve in stoffige omstandigheden.
Constructie en soorten
Staalkabels kunnen verschillende constructies hebben, zoals 7x7 of 7x19. Een 7x7 constructie, met zeven strengen van elk zeven draden, is relatief stug en geschikt voor toepassingen waar stabiliteit belangrijk is, zoals balustrades. Een 7x19 constructie, met zeven strengen van negentien draden, is flexibeler en wordt vaak gebruikt bij hijstoepassingen of waar de kabel over schijven loopt. Er bestaan ook kabels met geperste strengen, wat kan leiden tot een hogere breekbelasting en flexibiliteit. Draaivrije staalkabels, met constructies zoals 19x7, zijn ontworpen om minder snel te draaien en worden vaak gebruikt bij katrollen en lieren. Kabels kunnen verzinkt zijn ter bescherming tegen corrosie, of gecoat met bijvoorbeeld kunststof voor extra duurzaamheid en bescherming tegen slijtage. Roestvaststalen (RVS) kabels bieden uitstekende corrosiebestendigheid.
Kernmaterialen
De kern van een staalkabel ondersteunt de strengen. Deze kan gemaakt zijn van touw, kunstvezel of staal. Een touw- of kunstvezelkern (fibre core, FC) zorgt voor meer flexibiliteit. Een stalen kern (steel core, SC) biedt daarentegen meer kracht en stabiliteit, en wordt vaak toegepast waar maximale sterkte vereist is, zoals bij zwaar hijswerk. Kabels met kunststof infiltratie combineren voordelen van textiel- en staalkernen.
Vergelijkbare termen
Staaldraad
Gebruikte bronnen: